MSDS Güvenlik Bilgi Formu (GBF) Hazırlayıcısı

Net Tercüme Hizmetleri olarak, Çalışmakta olduğumuz firmalarımızın işlerini kolaylaştırmak için, yeni yönetmeliğe uygun GBF Hazırlayıcısı eğitimlerimizi güncelleyerek Net Tercüme Hizmetleri bünyesine aldık. Yeni Yönetmeliğin yayınlanması ile birlikte bu eğitimlerimiz de yapılmaya başlanacaktır.

MSDS (GBF) Formu Nedir?

MSDS (GBF) formu kimyasal maddelerin kullanımı ve depolanması sırasında oluşabilecek işçi sağlığı iş güvenliği risklerini ortadan kaldırmak için çalışmaların önemli bir parçasını oluşturan ve kullanıcıyı doğru ve yeterli düzeyde bilgilendirmek amacıyla hazırlanan, ilgili kimyasal maddelerin tehlike ve riskleri ile diğer bilgileri içeren belgelere Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MSDS) adı verilir.

(GBF) Güvenlik bilgi formlarında yer alması kesinlikle gereken bilgiler (Madde 7)

MSDS’lerin hazırlanmasında aşağıdaki genel kuralların uygulanması kesinlikle gerekmektedir.
GBF yer alması gereken bilgiler aşağıdadır:

1. Madde/Müstahzar ve Şirket/İş Sahibinin Tanıtımı,
2. Bileşimi/İçeriği Hakkında Bilgi,
3. Tehlikelerin Tanıtımı,
4. İlk Yardım Tedbirleri,
5. Yangınla Mücadele Tedbirleri,
6. Kaza Sonucu Yayılmaya Karşı Tedbirler,
7. Elleçleme ve Depolama şartları
8. Maruziyet Kontrolleri/Kişisel Korunma,
9. Fiziksel ve Kimyasal Özellikler,
10. Kararlılık ve Tepkime halleri,
11. Toksikolojik Bilgi,
12. Ekolojik Bilgi,
13. Bertaraf Bilgileri,
14. Taşımacılık Bilgileri,
15. Mevzuat Bilgileri,
16. Diğer Bilgiler.

Yeni GBF ( Güvenlik Bilgi Formu) Hazırlama Yönetmeliği Yayınlandı. (13 Aralık 2014 Tarihli 29204 No'lu Resmi Gazete)

Piyasaya arz edilen zararlı maddelerin ve karışımların insan sağlığı ve çevre üzerinde yaratabilecekleri olumsuz etkilere karşı etkin kontrolünü ve verimli gözetimini sağlamak üzere güvenlik bilgi formlarının hazırlanması ve dağıtılmasına ilişkin idari ve teknik usul ve esasları yeni Güvenlik Bilgi Formları (GBF) Yönetmeliği ile düzenlendi.

11 Aralık 2013 tarihinde, AB CLP yönetmeliğine uyum sağlamak amacı ile yayınlanan ve yürürlüğe giren 28848 sayılı “Madde ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında (SEA) Yönetmelik” ile tehlikeli madde ve karışımların zarar sınıflandırmaları değişti. Bu yönetmeliğin esaslarına göre uyumlanması gereken yönetmeliklerden bir tanesi ve en önemlisi GBF yönetmeliği idi. Bu amaçla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 13 Aralık 2014 Tarih 29204 No'lu Resmi Gazete'de yeni yönetmelik yayınlandı.

Kritik Geçiş Tarihleri Nelerdir?

Buna göre Güvenlik Bilgi Formları (GBF)

- Maddeler için 01/06/2015 tarihinden ve karışımlar için 01/06/2016 tarihinden itibaren yeni yönetmeliğe göre hazırlanacaktır.

- Bu tarihlere kadar eski yönetmeliğe göre hazırlanan tehlike sınıflandırmaları (SAE Yönetmeliği RG 26/12/2008) ile ve yeni yönetmeliğe göre hazırlanan zararlılık sınıflandırmaları (SEA Yönetmeliği RG.13/12/2013) GBF'lerin 2. Maddesinde bir arada verilir.

-Eski yönetmelik uyarınca sertifikalarında geçerlilik süresi bitmemiş olan GBF Hazırlayıcıları Maddeler için 01/06/2015 Karışımlar için 01/06/2016 tarihlerine kadar eski yönetmelik uyarınca GBF hazırlayabilirler ancak her iki sınıflandırma sistemini kullanabilmeleri için yeni yönetmelik uyarınca sertifikalarını yenilemelidirler.

Yönetmelik Hakkında Detaylı Bilgi

Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkındaki Yönetmelik uyarınca zararlı olarak sınıflandırılmış ve piyasaya arz edilen maddelerin ve karışımların güvenlik bilgi formlarının hazırlanması ve dağıtılmasına,
Güvenlik bilgi formlarında yer alacak bilgilere ve formun şekline,
Bitki koruma ürünlerine ilişkin özel düzenlemelerdeki hükümler saklı kalmak üzere bitki koruma ürünlerinin güvenlik bilgi formlarının hazırlanmasına,
Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkındaki Yönetmelik hükümleri kapsamında zararlı kabul edilmemekle birlikte, piyasaya arz edilen haklarında özel koşul oluşturulan karışımlara ilişkin güvenlik bilgi formlarının hazırlanması ve dağıtılmasına,
Maddenin ek-2’de belirtilen kriterlere göre kalıcı, biyobirikimli ve toksik ya da çok kalıcı ve çok birikimli olması durumunda, piyasaya arz edilen bu maddelere ilişkin güvenlik bilgi formlarının hazırlanmasına,
Ayrıca, güvenlik bilgi formu hazırlayıcısının belgelendirilmesine,
ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır.

Bu Yönetmelik aşağıda yer alan ve son kullanıcıya nihai ürün olarak ulaşan maddeleri ve karışımları kapsamamaktadır:

İnsan sağlığı ile ilgili amaçlar için kullanılan tıbbi ürünler,
Veterinerlikle ilgili amaçlar için kullanılan tıbbi ve tıbbi olmayan ürünler,
Kozmetik ürünler,
Atık niteliğindeki madde karışımları,
Gıda maddeleri,
Hayvan yemleri,
Radyoaktif maddeler ve radyoaktif madde içeren karışımlar,
Haklarında, yürürlükteki diğer düzenlemelerde bu Yönetmelikle aynı seviyede bilgi sağlayıcı ve koruyucu hükümler bulunan, vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazlar,
Haklarında yürürlükteki diğer düzenlemelerde ilgili hükümler bulunan, patlama ya da piroteknik etki yoluyla fiili etki yaratmak üzere piyasaya arz edilen harp levazımatı ve patlayıcılar.
Ayrıca, bu Yönetmelik aşağıda yer alan hususları kapsamamaktadır:

Zararlı maddeler ve karışımların demiryolu, karayolu, deniz yolu, iç su yolu veya havayoluyla taşınması,
Herhangi bir işleme veya sürece girmemesi koşuluyla transit geçişteki gümrük denetimine tabi maddeler ve karışımlar.
Yeni Yönetmeliğe göre, Güvenlik Bilgi Formları, bir maddenin veya karışımın tedarikçisi tarafından aşağıdaki durumlarda temin edilmelidir.

Maddenin ya da karışımın 11.12.2013 tarihli ve 28848 (1. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkındaki Yönetmelik uyarınca zararlı olarak sınıflandırma kriterlerini karşılaması durumunda;
Maddenin ya da karışımın ek-2’de belirlenen kriterlere göre kalıcı, biyobirikimli ve toksik ya da çok kalıcı ve çok biyobirikimli olması durumunda.
Karışımın, Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkındaki Yönetmelik uyarınca zararlı olarak sınıflandırma kriterlerine uymaması fakat aşağıdakileri içermesi durumunda, tedarikçi istek üzerine ek-1 uyarınca hazırlanmış güvenlik bilgi formunu alıcıya verir:

Gaz halinde olmayan karışımlar için tekil konsantrasyon ağırlıkça ≥ %1 ve gaz halindeki karışımlar için hacimce ≥ %0,2 olan, insan sağlığı ya da çevre için zararlı en az bir madde içermesi halinde;
Gaz halinde olmayan karışımlar için tekil konsantrasyonu ağırlıkça ≥ %0,1 olan, ek- 2’de belirlenen kriterler doğrultusunda kalıcı, biyobirikimli ve toksik ya da çok kalıcı ve çok biyobirikimli olan en az bir madde içermesi halinde;
İşyerinde maruz kalma sınır değerleri olan bir madde içermesi halinde.
Öte yandan, alt kullanıcılar ya da dağıtıcılar tarafından talep edilmediği sürece, halka arz edilen ya da satılan zararlı maddeler veya karışımlar için kullanıcıların insan sağlığı, güvenlik ve çevresel koruma açısından gereken önlemleri almalarını sağlayacak yeterli bilgiler sağlanmışsa, güvenlik bilgi formunun temini gerekmez.

Bununla birlikte;

Güvenlik bilgi formu Türkçe olarak hazırlanır.
Güvenlik bilgi formu yönetmelik ek-1’in ikinci bölümünde yer alan formata benzer şekilde hazırlanır.
Güvenlik bilgi formuna, yönetmelik 6 ncı maddede belirtilen standart başlıklar ile ek-1’de her bir standart başlık altında yer alması öngörülen alt başlıkların adları ve numaraları değiştirilmeden sırası ile yazılır.
Güvenlik bilgi formunun hazırlanmasında birden fazla sayfa kullanılması gerekiyorsa; güvenlik bilgi formunun her sayfası için aynı format kullanılır ve bu durumda;
Güvenlik bilgi formunun kısım I’inde bulunması gereken bilgiler, formun tüm sayfalarında yer alır.
Güvenlik bilgi formunun her sayfasında toplam sayfa numarası ve bulunduğu sayfayı gösteren numara yer alır.
Güvenlik bilgi formunun kısım II’sinde bulunması gereken bilgiler ek-1’in birinci bölümünde yer alan açıklamalar göz önünde bulundurularak doldurulur.
Güvenlik bilgi formunda yer alacak bilgilerin temin edilememesi durumunda; başlık ve alt başlıklar hakkındaki bilgiler boş bırakılmaz, bilgilerin temin edilememesine ilişkin gerekçeler “ilişkisi yok”, “uygulaması yok” ve “özel hüküm yok” gibi ifadelerle belirtilir.
Güvenlik bilgi formu ücretsiz, yazılı olarak ya da elektronik ortamda iletilir.
Tedarikçiler madde veya karışımlarına ilişkin aşağıdaki durumlar söz konusu olduğunda zaman kaybetmeden güvenlik bilgi formlarını günceller:
Risk yönetim önlemlerini etkileyebilecek bilgiler veya zararlara ilişkin yeni bilgiler edinildiğinde; Kısıtlama veya yasaklama getirildiğinde.
Güncellenen güvenlik bilgi formu, güncelleme tarihinden önceki 12 ay içerisinde maddeyi tedarik eden tüm eski alıcılara yazılı veya elektronik ortamda ücretsiz olarak iletilir.
Güvenlik bilgi formları, 7 nci maddede belirtilen eğitimi almış ve güvenlik bilgi formu hazırlanmasına ilişkin personel belgelendirmesi konusunda akredite olmuş kuruluş tarafından belgelendirilmiş kişilerce hazırlanır. İthalatçı, ithal edilen madde ve karışımların güvenlik bilgi formlarını aynı niteliğe sahip kişilere hazırlatır.
Piyasaya arz edilen madde veya karışımın güvenlik bilgi formu tedarikçi tarafından Bakanlığın internet sayfasındaki özel paket programa yüklenir.
Güvenlik Bilgi Formlarında yer alması gereken bilgiler aşağıdaki başlıklarda verilir ve bu bilgilerin sağlama yükümlülüğü, zararlı maddeleri ve karışımları piyasaya arz etmekle sorumlu gerçek ve tüzel kişiye aittir.

Eğitim

Güvenlik bilgi formu hazırlayıcısı sınavına girecek adaylara Belgelendirme Kuruluşu tarafından ek-3’de yer alan konular ile ilgili en az 30 saat yüz yüze eğitim verilir.
Bir günlük eğitim süresi 8 saati geçemez ve bu süre içerisinde toplamda en fazla 2 saat ara verilebilir.
Eğitim uzmanlar tarafından verilir.
Yeterlilik Sınavı

Yeterlilik sınavı soruları; çoktan seçmeli ve klasik olmak üzere iki bölümden oluşur. Sınav konuları ve puanlaması ek-3’de yer almaktadır.
Sınav süresi 120 dakikadır.
Yeterlilik sınavına, 10 uncu maddenin üçüncü fıkrasına halel getirmeksizin, 7 inci maddenin birinci fıkrasına uygun olarak eğitim almış ve ek-4 birinci bölümde belirtilen şartları karşılayan adaylar katılabilir.
Belgelendirme Kuruluşu

Belgelendirme kuruluşu;
Ek-3 ve ek-4 doğrultusunda hazırlayacağı belgelendirme programını Bakanlığa sunar,
Bakanlığın olumlu görüşünü aldıktan sonra, ISO 17024 kapsamında güvenlik bilgi formu hazırlanması konusunda personel belgelendirebilmesi için akreditasyon kurumuna başvuru yapar,
Akredite olduktan sonra güvenlik bilgi formu hazırlanması konusunda personel belgelendirmeye başlayabilir,
Belgelendirdiği kişilerin iletişim bilgilerini, yeterlilik belge tarihini ve numarasını belgelendirme tarihinden itibaren 1ay içerisinde yazılı olarak Bakanlığa iletir.
Yönetmelik yayımlandığı tarih itibari ile mevcut belgelendirme kuruluşları Yönetmelik 9 uncu maddesinin birinci fıkrası (a), (b) ve (c) bentleri hükümlerinden muaftır.
Yeterlilik Belgesi

Belgelendirme kuruluşu tarafından yapılan sınav sonucunda 70 puan ve üzeri alanlar güvenlik bilgi formu hazırlama yeterlilik belgesi almaya hak kazanırlar.
Güvenlik bilgi formu hazırlama yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi üç yıldır.
Belgesini yenilemek isteyenler, eğitim şartı aranmaksızın yeniden sınava girerler.
Ayrıca Yönetmeliğe aşağıdaki Geçici Hükümler eklenmiştir. Geçici hükümlerdeki tarihlerde yönetmeliğin yayım tarihi itibari ile değişiklikler olabilir.

Yönetmelik yayımlandığı tarih itibariyle güvenlik bilgi formu hazırlama yeterlilik belgesine sahip olan kişiler belgenin geçerlilik süresi sona erene kadar,

a) Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmeliğe göre (Eski Yönetmelik) güvenlik bilgi formu hazırlayabilirler.

b) Güvenlik bilgi formu hazırlanması ve Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkındaki Yönetmeliğine (Yeni Yönetmelik) ilişkin, belgelendirme kuruluşlarından 16 saat yüz yüze eğitim alanlar, bu yönetmeliğe göre de güvenlik bilgi formu hazırlayabilirler.

Ayrıca bu yönetmeliğe göre hazırlanan güvenlik bilgi formlarında Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik (Eski Yönetmelik) hükümleri uygulanmaz.

Güvenlik bilgi formları maddeler için 1/6/2015 tarihine, karışımlar için 1/6/2016 tarihine kadar Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmeliğe (Eski Yönetmelik) göre hazırlanabilir.

Güvenlik bilgi formu ‘Zararlılık Tanımlanması’ başlığında sınıflandırma ve ‘Bileşim/İçindekiler Hakkında Bilgi’ başlığında bileşim ile ilgili etiket bilgileri maddeler için 1/6/2015, karışımlar için 1/6/2016 tarihine kadar Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkındaki Yönetmeliğe göre de verilir.

Bu tarihlere kadar GBF’ler eski ve yeni sınıflandırma sistemine göre hazırlanmış olarak her iki sınıflandırmayı gösterir şekilde hazırlanacaktır.

Yönetmeliğin taslak haline ve eklerine aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
Net Tercüme Hizmetleri Olarak bugüne kadar hazırladığımız 250’in üzerinde GBF ile yerel ve uluslararası tecrübemizi bu yeni yönetmelik ile de üretici ve tedarikçilerin hizmetine sunmaya devam edeceğiz.

Yeni yönetmelikten de kolayca anlaşılacağı üzere GBF hazırlanması işi artık tamamen konunun uzmanlarına bırakılmıştır.

Uzmanlık, aynı zamanda fiilen uzmanlığını kullanan ve geliştiren kişiler için geçerlidir. GBF’de verilen detaylı bilgilerin doğru kaynaklar kullanılarak oluşturulması oldukça önem taşımaktadır. Üretici ve tedarikçinin sorumluğu altında olan GBF’nin doğru hazırlatılması konusu burada tartışmasız önem kazanmıştır.